Pisaliśmy ostatnio o tym, że proces akceptacji wniosków o przyznanie Zielonych Kart znacznie się wydłużył z racji komplikacji związanych z COVID-19. Więcej przeczytacie TUTAJ. O ile problem samego utrzymania procesu w toku po wygaśnieciu wizy wydaje się być do załatwienia poprzez dokument I-765 (EAD - Employment Authorization Document) tak ostatni wpis pozostawił nas z pytaniem wagi ciężkiej - ok, ale co z karierą zawodową? W przypadku wniosku o Zieloną Karte typu EB (Employment Based, innymi słowy w oparciu o zatrudnienie) petycja rozpatrywana jest pod kątem konkretnego stanowiska i konkretnych umiejętności, więc pojawia się wątpliwość czy w takim razie będziemy "uwiązani" do naszej obecnej pracy przez ten cały czas aż do otrzymania Green Card, co na ten moment może potrwać nawet kilka lat w najgorszym przypadku. Odpowiedzią na to i zarazem szansą na zmiany jest tajemnicze AC21 o którym wzmianka w tytule wpisu. Co to jest? Jak działa? Jakie mamy możliwości? O tym poniżej.
Czym w ogóle jest AC21?
W pełnym rozwinięciu AC21 oznacza "American Competitiveness in the Twenty-First Century Act" i zostało uchwalone w roku 2000. W ogólnym skrócie przepis ten uwzględnia pewne możliwości zmiany pracy w sytuacji kiedy proces o przyznanie permanentnej rezydentury (czyli Green Card) wydłuża się z różnych powodów. Zmiany te mogą dotyczyć zarówno wewnętrznych transferów w strukturach tej samej firmy bądź też szukania możliwości gdzie indziej na rynku pracy. Jest to rzecz jasna obarczone pewnymi zastrzeżeniami i warunkami do spełnienia ale generalnie w sytuacji kiedy z jakiegoś powodu sprawy imigracyjne ciągną się i nie chcą skończyć to mamy możliwość skorzystania z tej opcji jeżeli planujemy zmiany zawodowe.
Wymagania, które trzeba spełnić
Istnieje kilka warunków, które muszą zostać spełnione żeby móc skorzystać z możliwości przepisów zawartych w AC21. Przede wszystkim trzeba mieć zaakceptowany dokument I-140 (Immigrant Petition for Alien Workers). Jest to jedna z dwóch finalnych petycji i w jej ramach dana firma zwraca się z prośbą o zaakceptowanie obcokrajowca do pracy w USA na czas nieokreślony. To nie jest jeszcze Green Card. Petycja I-140 to w przenośni pytanie danej firmy do urzędu imigracyjnego "Hej, czy moglibyśmy zostawić sobie tego gościa na zawsze? Jest dobry, ma talent, potrzebujemy go." Dodatkowo wspomniane I-140 musi zostać złożone w oparciu o jedną z trzech kategorii zatrudnienia:
- kategoria I (EB-1) - "priority workers", czyli cudzoziemcy z ultra super zdolnościami w dziedzinach nauki, sztuki, biznesu czy sportu; do tej kategorii zalicza się wybitnych profesorów i naukowców, managerów wysokiego szczebla i dyrektorów firm
- kategoria II (EB-2) - cudzoziemcy wykonujący zawód wymagający wysokich stopni naukowych lub posiadający wyjątkowe zdolności
- kategoria III (EB-3) - utalentowani pracownicy, zawodowcy i inni pracownicy
Tyle z podstaw. Kolejnym punktem, który musi zostać spełniony jest czas minimum 180 dni które muszą upłynąć w procesie oczekiwania na uzyskanie Zielonej Karty. Nie do końca jest wyjaśnione od kiedy dokładnie liczy się te dni ale zakładamy że prawdopodobnie od momentu akceptacji petycji I-140, co obecnie może trwać nawet rok czasu. Po upływie 180 dni możemy złożyć w urzędzie USCIS wniosek z prośbą o akceptację zmiany zatrudnienia. Jeżeli zrobimy to wcześniej to USCIS może wniosek odrzucić i w niektórych przypadkach nawet anulować zaakceptowane I-140.
Ostatnim wymaganym warunkiem jest to żeby nowa praca była tej samej natury albo zbliżona zakresem obowiązków do stanowiska, w oparciu o które złożony został dokument I-140. I tutaj zaczynają się schody.
Generalnie można to czytać w ten sposób - jeśli pracujesz jako bankowiec to nie możesz od razu zostać mechanikiem czy informatykiem, Twoja nowa praca musi być związana z bankowością a zakres potrzebnych umiejętności co najmniej zbliżony do tego, co robiłeś na obecnym stanowisku. Podsumowując - rynek pracy jest dla ciebie ograniczony. Jak to w ogóle zweryfikować? Według tego co można znaleźć w sieci wszystko opiera się na oficjalnym systemie klasyfikacji pracy, tzw. SOC (Standard Occupational Classification). Możecie zobaczyć o co chodzi na oficjalnej stronie (TUTAJ). Lista podstawowa prezentuje się następująco:
Źródło: https://www.bls.gov/soc/2018/major_groups.htm#13-0000
Szybki przykładzik - jako, że my pracujemy w sektorze bankowym to musielibyśmy szukać podobnych stanowisk w drugiej kategorii czyli 13-0000. Po rozwinięciu kategorii pojawiają się kolejne, bardziej szczegółowe opcje do wyboru. Więc to jest generalnie sposób w jaki urząd USCIS ocenia czy nowa praca będzie podobna do tej dotychczasowej czy nie i czy istnieją przesłanki ku temu żeby wasz wniosek zaakceptować bądź odrzucić :) Jak daleko w tej klasyfikacji można się oddalić od obecnego stanowiska - tego nie wiadomo, zapewne niezbyt daleko. Niemniej jednak jest to jakaś forma wskazówki.
Wymagania spełnione, co dalej?
Ok, jeśli ustaliliśmy, że kwafilikujemy się do skorzystania z udogodnień przepisu AC21 to musimy złożyć odpowiedni dokument w USCIS. Według oficjalnych informacji nazywa się on "Request for Job Portability Under INA Section 204(j)" i jest to suplement "J" do petycji I-485 (tej od Green Card). Jeżeli wszystko zostało złożone poprawnie to tak naprawdę pozostaje czekać na decyzję urzędu imigracyjnego. Nie udało nam się do tej pory znaleźć jakiejś wiarygodnej informacji na temat tego ile całe to przedsięwzięcie może trwać, ale nie powinno być specjalnie długo zważywszy na fakt, że jest to zwykle powiązane z konkretną okazją na rynku pracy więc czas ma swoje znaczenie.
Istnieje też pewien haczyk, który warto mieć na uwadze. Dokument I-140 może być zawsze cofnięty przez składającego petycję, którym jest zatrudniająca nas firma. Jest to jedno z większych ograniczeń w całym tym procesie jako, że daje pewne zabezpieczenia firmie, która aplikowała o Zieloną Kartę swojego pracownika. Musimy pamiętać że cały proces odbywa się w oparciu o nasze obecne stanowisko, w petycji nasz pracodawca potwierdził, że jesteśmy im potrzebni na dłużej i zapłacił też za cały proces niemałe pieniądze. Jeżeli wiec zamierzamy wyrwać się z firmy kiedy to tylko możliwe to równie dobrze mogą oni stwierdzić, że już nas jednak nie potrzebują i wycofać się ze swojego stanowiska, co może się skończyć koniecznością opuszczenia USA :) Z drugiej strony jeżeli z jakiegoś powodu nasza prośba o pozwolenie na zmianę pracy zostanie odrzucona przez USCIS to też możemy spotkać się z negatywnymi konsekwencjami, bo USCIS może pomyśleć sobie tak : "Ok, to my tu myślimy czy dać Ci robotę na dłużej bo Twój pracodawca tworzy pieśni na twą cześć, a Ty coś kombinujesz?". USCIS również ma prawo do unieważnienia sprawy jeśli istnieją ku temu jasne przesłanki. Wszystko jest możliwe, ale warto się porządnie zastanowić jak to zrobić, żeby było dobrze :) Koniec końców zapis AC21 jest przedstawiany jako coś co powinno pomagać bardziej niż szkodzić.
Więcej informacji na temat AC21 i calego procesu znajdziecie na oficjalnej stronie:
Mamy nadzieję, że te kilka informacji przybliży Wam nieco możliwości jakie macie do dyspozycji podczas czekania na uzyskanie Zielonej Karty. Życzymy wszystkim szybkich procesów i żadnych opóźnień :) Cheers!